:: تارنمای شخصی سید علی محمودی ::



	--- درخشش های دموکراسی، تأملاتی در اخلاق سیاسی، دین و دموکراسی لیبرال معرفی کتاب درخشش های دموکراسی، تأملاتی در اخلاق سیاسی، دین و دموکراسی لیبرال، نوشتۀ سید علی محمودی، از سوی نشر نگاه معاصر انتشار یافت. این کتاب که می کوشد پرتوهایی از درخشش های دموکراسی را به خواننده بنمایاند و پاره ای از نقش و نگار های سیمای دموکراسی را بازتاب دهد، حاصل پژوهش هایی است که نویسنده بین سال های 1370 تا 1392 به انجام رسانده است. نویسندۀ درخشش های دموکراسی در پیشگفتار این کتاب، نگرش به دموکراسی را از دو منظر متفاوت قابل طرح می داند:« یکی نقد دموکراسی، به معنی نقد فلسفه، ساختارها، روش ها و سازوکارهای دموکراسی، با هدف کاستن از ناسازگاری ها، ضعف ها و نقصان ها، و افزودن به ظرفیت ها، قوت ها و کارایی های آن. دو دیگر، مغلطۀ دموکراسی، با این مقصود که فرهنگ و نظام دموکراتیک با استفاده از روش های غیر منطقی، جوسازی و شست و شوی مغزی، تحریف شود و آماج تیر های زهرآگینِ مغالطه قرار گیرد و کم کم به عنوان یک دشنام، با نام« کلمۀ قبیحۀ دموکراسی» به منطقۀ ممنوع فروغلطانده شود. هنوز خاطرۀ شرم آور و دردناک ترور شخصیت آزادی با عنوان« کلمۀ قبیحۀ آزادی» در دوران حکومت استبدادی ناصرالدین شاه قاجار، از ذهن و ضمیر مردم ایران زدوده نشده است. در هر حال، گرانیگاه نقد دموکراسی، آزادی است، در حالی که خاستگاه مغلطۀ دموکراسی، چیزی جز استبداد و خودکامگی نتواند بود. آشکار است که دموکراسی بدیلی جز استبداد ندارد. آنان که دانایی، توانایی و شجاعتِ روی آوردن به دموکراسی را ندارند، لاجرم به هاویه و سیاه چالۀ استبداد و خودکامگی سقوط می کنند.» نویسندۀ درخشش های دموکراسی، سپس به موضوعی بنیادین و بسیار مهم تاکید می ورزد و آن این است که: «دموکراسی را باید آموخت و سپس در مناسبات انسانی، از خانواده و مدرسه گرفت تا دانشگاه و کارخانه، و از حزب و نهاد مدنی گرفته تا ساختارهای حکومتی، در عمل به کار گرفت. برخورداری از دانش دموکراسی لازم است، اما به هیچ وجه کافی نیست. می باید روابط دموکراتیک میان شهروندان را به فرهنگ عمومی تبدیل کرد و به تدریج به شکل مهارت درآورد. تمرین دموکراسی با دانش متوسط، بسیار کارآمدتر و کارسازتر است، تا این که عمری نظریه های دموکراسی را فرابگیریم و تدریس و ترویج کنیم، اما درعمل، راه استبدادی و روش پدرسالاری را تداوم بخشیم. مردم ایران، امروز بیش از هر زمان دیگر، به آموختن و تمرین دموکراسی در مناسبات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نیاز دارند، تا فرهنگ دموکراسی آرام آرام در این سرزمین نهادینه شود.» درخشش های دموکراسی از سه بخش تشکیل شده است. بخش نخست به « روش شناسی» می پردازد و شامل دو متن است. در نخستین متن، از چیستیِ فلسفۀ سیاسی و سیاست و همچنین نقش های سه گانۀ فیلسوف سیاسی و نقد آن، و این که فیلسوف سیاسی کیست، و سرانجام، رابطۀ میان « هست» ها و « باید» ها در نظریۀ سیاسی، بحث می شود. در دومین متن، زیر عنوان « روش شناسی در علم سیاست و فلسفۀ سیاسی»، ضمن تفکیک سه مفهوم فلسفۀ سیاسی، علم سیاست و فن سیاست، چگونگی تاثیرگذاری فلسفۀ سیاسی بر علم سیاست و فن سیاست مورد بحث قرار می گیرد. سپس سه روش ارسطویی، دیالکتیک سقراطی و گفتمان پسانوگرایی، با ذکر مثال هایی به شکل کاربردی تشریح می شود. بخش دوم با عنوان « اخلاق سیاسی»، دربرگیرندۀ شش متن است. در این متن ها، رابطۀ میان اخلاق و سیاست، گریزناپذیری فایده گرایی و دشواری به کارگیری وظیفه گرایی در سپهر سیاست، طرح اخلاق« فایده- وظیفه گرایی» در سیاست ورزی، و امکان و امتناع سیاست ورزی اخلاقی مورد بحث و ارزیابی قرار می گیرد. سپس در باب چیستی و پیامد های اجتماعی- سیاسی دو آموزۀ « اولویت حق بر خیر» و « اولویت خیر برحق» در فلسفۀ سیاسی سخن خواهد رفت. در ادامه، دکترین های بی طرفی، با نگاهی تحلیلی و انتقادی، در قلمرو فلسفۀ سیاسی و فلسفۀ اخلاق بررسی می شود. آخرین مطلب بخش دوم، بحث پیرامون محدودیت ها و الزام های اخلاقیِ جنگ دفاعی است. بخش سوم با نام « آزادی، مدارا، دموکراسی»، واپسین بخش درخشش های دموکراسی است. این بخش شامل دوازده متن است. در نخستین متن، مفهوم های دموکراسی، لیبرالیسم و بنیان های لیبرالیسم فلسفی تشریح می شود و سپس مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. آنگاه تفاوت میان اصول دموکراسی و اصول دموکراسی لیبرال، صورتبندی و ذکر می شود. در ادامه، موضوع سازگاری یا ناسازگاری میان زیست مومنانه و دموکراسی لیبرال، تبیین می شود و مورد نقد و داوری قرار می گیرد. متن های دوم، سوم وچهارم، به موضوع اقلیت های قومی و مذهبی، حقوق آنان و چگونگی به دست آوردن این حقوق و همچنین تبدیل شدن اقلیت به اکثریت در نظام سیاسی دموکراتیک، با بهره جستن از ساز وکارهای دموکراسی لیبرال، اختصاص یافته است. موضوع « تساهل منفی» و « تساهل مثبت» در قلمرو فلسفۀ سیاسی معاصر و تفاوت میان این دو، و همچنین نسبت میان مدارا و کثرت گراییِ معرفتی، مطالب پنجم و ششم را در بر می گیرند. متن هفتم، نگرشی تحلیلی- انتقادی به اندیشه های مایکل اوکشات، فیلسوف معاصر انگلیسی، پیرامون موضوعات شناخت، عقل گرایی و اجتماع مدنی است. متن هشتم، با عنوان « در حکومت قانون، هیچ مقامی مافوق قانون نیست»، پیش زمینه های برپایی حکومت قانون، رابطۀ دموکراسی و حکومت قانون، و موانع اصلی استقرار حکومت قانون مورد بحث و ارزیابی قرار می گیرد. در متن های نهم، دهم و یازدهم، به ترتیب، سه مفهوم دموکراتیزاسیون، اپوزیسیون و افشاگری، در نظام های دموکراتیک و استبدادی، تبیین، تحلیل و بررسی شده است. متن دوازدهم یا واپسین مطلب کتاب حاضر، چیستیِ دو مفهوم « دوست» و « دشمن» در ادبیات جهان امروز را واکاوی و تدقیق می کند. نویسندۀ درخشش های دموکراسی، سپس در مورد ارتباط پروژۀ خود با ایران امروز، می نویسد: « اثر حاضر، با مداقه در امکانات، ظرفیت ها و فرصت ها، و همچنین، تنگناها، ضعف ها و بحران های ایران امروز فراهم آمده و تا حد امکان، دلمشغولی های مرا دربارۀ ایران و آیندۀ آن، بازتاب می دهد، و می کوشد نوری در راه های برون رفتِ مام میهن از مشکلات دیرینۀ تاریخی بیفکند- که استبداد و فساد، دو جرثومۀ بنیادین آن است. امیدوارم درخشش های دموکراسی، گامی هرچند کوچک، در راستای گسترش و ارتقای دموکراسی در میان مردم ایران بردارد.» درخشش های دموکراسی، تأملاتی در اخلاق سیاسی، دین و دموکراسی لیبرال، در300 صفحه از آغاز سال 1394 وارد بازار کتاب شده است. ---