|
|
|
|
|
|
|
|
---
خرد سیاسی، جستارهایی در آزادی،
اخلاق و دموکراسی
معرفی کتاب
نویسنده در پیشگفتار این اثر، در
بارۀ مفهوم « خرد سیاسی» می نویسد: « هرچند در آثار فلسفی با مفهوم های
خرد نظری، خرد عملی، و خرد سیاسی روبه رومی شویم، اما این مفهوم ها
نمایانگر وجوه متفاوت خرد انسانی است، وگرنه خرد، خود، یکی بیش نیست.
از دوران یونان باستان تا روزگار ما، فیلسوفان و اندیشه وران، وجه
سیاسیِ خرد راوجهۀ همت خویش قرار داده اند، چرا که زندگی بشر، آنگاه که
از شکل فردی به درمی آید، صورت سیاسی به خود می گیرد. خرد سیاسی، عهده
دار شناخت چیستی، چرایی و چگونگیِ زیست اجتماعی بشر، در قالب نظریه های
گوناگون سیاسی است. خردورزی سیاسی نیز کار اصحاب اندیشه است که
فیلسوفان در میان آنان جایگاهی رفیع دارند.»
خرد سیاسی
که حاصل پژوهش های نویسنده طی دو دهه، از سال 1370 تا 1390 است، در پی
فهم ، تبیین، تحلیل و نقد فلسفه ها و اندیشه های سیاسی در دوره های
یادشده است؛ دوره هایی که در سیر تطور و تکوین تاریخ اندیشۀ سیاسیِ
جهان ما، نقش موثر و تعیین کننده ای داشته اند. درواقع، بنیان
های فکری و فلسفی دوران جدید- که به تاسیس فرهنگ ها و تمدن های امروزین
انجامیده-، در همین دوره نهاده شده است.»
مطالب
خرد سیاسی در چهار بخش فراهم آمده
است. بخش نخست، چالش فکری ارسطو و افلاطون را در باب دو مفهوم ( و
رویکرد ) آرمان گرایی و واقع گرایی، تبیین می کند. مفهوم هایی که پس از
2500 سال، هنوز مورد مناقشه های فراون است. مطلب دوم در این بخش،
دربارۀ دو مفهوم « انسان خوب » و « شهروند خوب » بر پایۀ اندیشه های
ارسطو، و پیامدهای برگزیدن هریک، در سیاستگذاری های کلان آموزشی و
پرورشی است. بخش دوم با عنوان « ماکیاولی »، در سه نوشتار به تبیین،
تحلیل و نقد اندیشه های سیاسی ماکیاولی و ارتباط آن با اخلاق،
دین و عقلانیت، با رجوع به آثار اصلی او می پردازد. بخش هایی از این
نوشته ها، پالایش اندیشه ها و رهنمود های ماکیاولی از بدفهمی ها و
بدآموزی هایی است که در ارتباط با متن آثار او به انجام رسیده و تذکر
جفایی است که به ناروا بر او رفته است. بخش سوم، به فلسفۀ سیاسی هابز و
لاک، دربارۀ آزادی، اقتدارگرایی، تساهل و مدارا، انقلاب، دموکراسی
لیبرال و موضوع استقلال نهاد دین از حکومت می پردازد. بخش چهارم- که
واپسین بخش این کتاب است-، از سویی بنیان های فکری و آموزه های روشنگری
را مورد بحث قرار می دهد، از سوی دیگر، به نقد مکتب اخلاقی فایده گرایی
می پردازد که در سدۀ نوزدهم، با اندیشه های جرمی بنتام، جیمز میل
و جان استوارت میل در انگلستان به اوج خود رسید، اما کماکان مکتب مختار
و اصلی زمامداران سیاسی جهان امروز است. سپس فلسفۀ تفکیک قوا در اندیشه
های مونتسکیو مورد بحث قرار می گیرد. دو مطلب پایانی این بخش، یکی در
باب«خودکامگی اکثریت» در اندیشه های توکویل، و دیگری، دیدگاه های او
دربارۀ ارتباط میان دین و سیاست است.
نویسندۀ
خرد سیاسی، در پایان می افزاید: «
مطالب این کتاب در چهار بخش یادشده، با نگاه به جامعۀ ایران و بویژه،
بحران ها، کاستی ها، نیازها، ضرورت ها و خواسته های آن فراهم آمده است.
گرانیگاه این متن ها، چیزی جز شناخت خرد سیاسی و چگونگی دستیابی به آن
و گسترش و ژرفا بخشیدن به آن، در ایران امروز و فردا نیست. »
خرد سیاسی، جستارهایی در آزادی،
اخلاق و دموکراسی، در 215
صفحه از آغاز سال 1394 وارد بازار کتاب شده است.
---
|
|
|
|
|
|
|
  |
|
خرد
سیاسی، جستارهایی در آزادی، اخلاق و دموکراسی